Phnom Penh (speciaal voor Bijs met Khmer)

Na een aantal uren slaap in de Bus naar Phnom Penh leek het mij een goed idee om eens contact te zoeken met een oud dorpsgenoot uit het M-town dat Middenbeemster heet.

Door ’s werelds bekendste bierbrouwer in het land der tempels en killing fields gebracht om leiding te geven aan een brouwerij die ook tot het conglomeraat Heineken wordt bestierd. Door communicatieve storingen zou een ontmoeting nog 24 uur op zich laten wachten, maar dat het een mooie avond werd mag nu al gezegd worden.

Na uit de bus gestapt te zijn, werden we over vallen door een leger tuk tuk drivers die allemaal ons als potentieel klant zagen en graag een graantje mee wilde pikken van onze rijkdommen ahum..... Nadat we met z’n drieën over bleven, twee dames en ik, we waren notabene in het zelfde hostel ingestapt, maar mij was dat nooit opgevallen besloten we gezamenlijk op guesthouse jacht te gaan. Na de goedkoopste chauffeur er uit te hebben gepikt reden we eerst naar guesthouse 1, dit bleek niet echt optimaal en erg ongezellig, onze tuk tuk driver had andere ideeën en onze tweede keus bleek hij al tijden in ons oor proberen te fluisteren. Na met z’n drieën de drie laatste twee persoons kamers in beslag te hebben genomen, konden we eens rond gaan kijken. Ondertussen begon het te regenen, regenen, regenen, de stroom viel uit, de noodstroom viel uit en toen was het donker.

Onderweg in de bus had ik mij bedacht dat ik Sam en Andrew niet kon bereiken, geen mail , geen telefoonnummer, dus hoe nu verder. Toen een van de tuk tuk drivers dit hoorde, rook hij geld want meteen bood hij aan om met een bordje op het vliegveld te gaan staan om ze daar op te wachten en ze naar het hostel te brengen. De door de regen blank gezette straten zorgde voor uren vertraging in het verkeer en Sam en Andrew kwamen dus oom pas ruim na achten aan in het hostel. Moe....... Slapen.

De volgende dag maar meteen het grote programma, Sam en Andrew hadden immers maar 1 dag. Eerst de killing fields, onderweg naar deze afschuwwekkende plaats volop lol en uiteraard worden er grapjes gemaakt over het schieten met AK-47 en bazooka's over hoe ziek het is om daarmee op dieren te schieten en hoe belachelijk het eigenlijk is dat dat kan.

Wat het precies met je doet weet ik niet, maar op een of andere manier voelt het net zo en (als ik had kunnen ruiken) is de geur en sfeer die er hangt net zo als in overblijfselen van kamp Westerbork en Dachau. Het monument, een zeventien verdiepingen hoog gebouw gevuld met de beenderen van vele duizenden Cambodjanen is enorm indrukwekkend. Op de onderste lagen de schedels gesorteerd naar leeftijd en geslacht, en als je de mogelijkheid krijgt om naar boven te klimmen, de duizenden kaken, schouderbladen, armen benen en ribben waarmee de lagen bezit liggen is echt ongelofelijk. Na het rondlopen langs de massa graven waar her en der nog kledingresten liggen, de grond nog ligt bezaait met menselijke resten, als tanden en andere kleine botjes wordt iedereen echt volledig stil van het idee wat zich daar tussen ‘75 en ‘79 heeft afgespeeld. Op de terugweg wordt er dan ook weinig gezegd, het lijkt ook of onze tuk tuk driver onder de indruk is want halverwege het modderige pad weet hij z’n motorfiets niet onder controle te houden en ligt hij onderste boven en is z’n trekhaak dusdanig verbogen dat het onmogelijk is om z’n voertuig recht op de weg te houden. Na een half uurtje klussen met moker en andere gereedschappen kunnen we weer door. Het museum, op de plaats wat het doorvoerkamp S-21 genoemd wordt slaat de bom nog eens in en vragen we ons af hoe het toch mogelijk is dat er mensen met dit soort ideeën rond lopen en als we dat dan moeten accepteren, hoe het mogelijk is dat die mensen de kans krijgen die ideeën ten uitvoer te brengen. Raar maar waar bevind zich een van de betere lunch restaurants zich tegenover het museum, door de tocht die we inmiddels hebben afgelegd hebben we ondanks alle verschrikkingen toch trek gekregen en eten we heerlijke broodjes vers gebakken kip en komen we een beetje tot rust. Die middag wordt het shoppen op de “Russian market” waar vele dure producten voor een habbekrats worden aangeboden. Door mijn verkeerde manier van mijn tas inpakken zit ik al bijna met een overschot aan kilo’s dus blijft het bij een ongelofelijk foute kleur echte zijde die goed van pas zou komen als laken bij zeer hoge temperaturen zoals die op het moment gemeten worden in Nederland.

Ondertussen is er een meeting gepland met het Nederlandse stel van de Tiger brouwerij (Heineken). Die zal plaats vinden in de FCC ofwel Foreign Correspondents Club rond 6uur waarna ieder weer een eigen weg zou kiezen voor het avondmaal, echter dit zou anders lopen. Na te zijn teruggekeerd van het dagje op stap, meteen door naar de FCC, na Ook Margje en Joost schuiven snel aan en de tijd verstrijkt spoedig waardoor de verschillende diner plannen komen te vervallen en er een geweldige avond Phnom Penh van wordt gemaakt, waarbij het Tiger beer rijkelijk vloeit en er verschillende clubs worden langsgegaan. Sam en Andrew moeten ’s morgens om half 7 de bus naar Vietnam hebben ,dus een mooi afscheid is het wel, het is maar goed dat ze worden wakker gemaakt, want zelf wakker worden was er niet bij geweest.

Tegen de tijd dat ik voor het eerst de ogen open zijn zij al lang en breed vertrokken. Ik besluit de stoute schoenen aan te trekken achterop een motorfiets te springen en eens te gaan kijken bij een shooting range en een kalashnikov uit te proberen. Om even op de feiten vooruit te lopen: Pap, Mam, ik zit inmiddels weer in Bangkok, veilig en wel heb aan iedere hand nog 5 vingers en mis verder geen ledematen of andere lichaamsdelen.

Het is en blijft een ervaring, in Nederland doe je dat niet zo maar even, met andere woorden..... doe eens gek, wordt geen conducteur, maar schiet met een kalashnikov.

Wat een power zit er in zo’n wapen zeg poeh, das wat anders dan een revolver op een Nederlandse schietbaan. En ik moet zeggen als scherpschutter zou ik best een goeie zijn. Op een afstand van 50 meter schiet ik 17 van de 25 kogels op een afbeelding van een mannetje 30 bij 40 centimeter. De gene die ik miste waren steeds de 2de en volgende kogels die werden afgevuurd op het moment dat ik de automatische stand uitprobeerde bij de laatste 10 schoten. Door de terugslag was het niet mogelijk het wapen zo stil te houden dat de tweede en volgende kogel die er achter aan kwamen niet meer precies gericht konden worden. Na deze ervaring gingen we opweg naar The Royal Palace waar we een bezoekje brachten aan de koning van Cambodja, die waarschijnlijk nog net zo corrupt is als de rest van het land, maar dat mag uiteraard niet uitgesproken worden.

Na een gesprek met onze tuk tuk driver over het bedelen van de vele kinderen in Phnom Penh begrepen we dat deze mensen de luiheid zelve zijn en liever gebruik maken van het verleden wat anderen liever vergeten en inspelen op de gevoelens van de rijke westerling die te doen heeft met de Cambodjanen. Uiteraard had onze tuk tuk driver een zeer goed alternatief. Als je dan wat wil geven, dan weet ik wel een goede bestemming en die wilde hij ons dan ook graag laten zien. Door de voorvallen van in het verleden en de slachtoffers van mijnen die er ieder jaar nog zijn, kent Cambodja een groot jeugd probleem, naast dat 40% van de bevolking 15 jaar of jonger is, zijn van hen ook nog eens zeer velen wees. Deze kinderen worden vaak aan hun lot over gelaten en kunnen alleen terecht in weeshuizen in die door vrijwilligers worden opgezet. Hier verblijven per sloppen huis, wat inhoud een stel houten barrakken in het midden van een soort getto van houten huisjes, waar 3 volwassenen orde proberen te scheppen in de chaos die jeugd heet. Volledig afhankelijk van wat men van anderen krijgt en af en toe een gift van de overheid, proberen ze rond te komen. Een goede daad zou dus zijn het doneren van voedsel aan een weeshuis. Goed als wij zijn hebben we 50 kilo rijst gekocht op de plaatselijke markt, uiteraard van de beste kwaliteit (ik ben inmiddels expert op dit gebied), en deze per tuk tuk naar een weeshuis vervoerd. Nadat bekend was dat we waren gearriveerd zie je 4 schuchtere jochies uit een “steegje” komen die de rijst op hun schouders hijsen en naar het weeshuis dragen. Gevold door twee fotograferende Nederlanders die graag het complex willen bezichtigen. De jongste kinderen (vanaf 0 jaar) die kunnen praten beginnen ze in het engels naar onze namen te vragen, de iets oudere willen ook graag weten waar we vandaan komen en vanaf een jaar of 14 proberen ze een gesprekje met je aan te gaan. We krijgen het kleine klaslokaal te zien waar de kinderen onderwezen worden, voornamelijk in Engels en aardrijkskunde, want dat Amsterdam de hoofdstad is van The Netherlands weten ze ook. De leider van het weeshuis, een man met nauwelijks nog tanden in z’n mond probeert ons over te halen ook nog geld te doneren om de barakken te kunnen onderhouden, dit moeten we helaas weigeren. Om ons te bedanken krijgen we een drietal authentieke Cambodjaanse (Khmer) dansen te zien, de meisjes oefenen dit uit alle macht om later misschien aan de slag te kunnen in een van de restaurants waar deze shows dagelijks tijdens het diner worden opgevoerd. De kleinste jongentjes doen de Apendans, wat echt hilarisch is en ja, hoe kan het ook anders, de oudere jongens zie je niet op het geïmproviseerde podium. Na enige navraag willen ze graag allemaal Thai boxer worden, want dat is hun kans om de armoede te ontvluchten. Het is inmiddels na achten en ook wij krijgen honger, na een afscheid met vele handjes veel bye bye vertrekken we naar ons ‘makkelijke’ leventje in een restaurantje aan de meekong rivier waar we nog geen 3 dollar neerleggen voor een heerlijke maaltijd en een blikje cola.

In het restaurant wordt ook een film vertoont over de rode khmer, de rol van de Amerikanen in het conflict en de gevolgen van het communisme en Pol Pot. Wat erg opvalt is de onschendbaarheid en de onaantastbare rol van de koning die overal goed gehandeld blijkt te hebben en die enorm wordt opgehemeld. Na nog een korte discussie wandelen we langs de meekong richting hostel waar we onze broodnodige nachtrust nemen om de volgende morgen om half 7 richting vliegveld te kunnen om vandaar terug te vliegen naar Bangkok.